Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τους τύπους των κουφωμάτων που κατασκευάζονται και συνιθίζονται στην ελληνική αγορά. Πολύ συχνά παρουσιάζεται το φαινόμενο να επιλέγεται ο τύπος των κουφωμάτων σε μία κατοικία όταν πλέον τα κτισίματα έχουν ολοκληρωθεί και ο ενδιαφερόμενος αγοραστής καθώς συζητεί με τον κατασκευαστή, διαπιστώνει ότι πολλά πράγματα δεν είναι όπως τα είχε υπολογίσει. Ορισμένες σημαντικές από τις αποφάσεις αυτές θα πρέπει να παρθούν πριν από την έναρξη των χτισιμάτων, ή και ακόμα σε συνεργασία με τον μηχανικό σας και τον αρχιτέκτονά σας κατά την εκπόνηση της μελέτης των σχεδίων των χώρων σας. Θα πρέπει λοιπόν να έχετε καταλήξει στην απόφαση για το είδος των κουφωμάτων σας και η επιλογή αυτή θα πρέπει να είναι ανάλογη με τις ιδιαιτερότητες και τον τύπο της οικοδομής, τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στο συγκεκριμένο τόπο, αλλά και τυχόν δεσμεύσεις και περιορισμοί που επιβάλλουν πολεοδομικοί κανονισμοί της περιοχής.

Θα πρέπει να επιλέξετε τον τύπο των αναφερόμενων παρακάτω κουφωμάτων, ή διαφόρους συνδυασμούς των. Οι τύποι και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, είναι:

Συρόμενα

Τα συρόμενα κουφώματα είναι ένα ιδιαίτερο γνώρισμα της ελληνικής αγοράς και είχαν το μεγαλύτερο μερίδιο στις κατασκευές κουφωμάτων τις 10ετίες 1970-1980. Χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται κατά το πλείστον στις μαζικές κατασκευές (πολυκατοικίες), εκεί όπου επιβάλλεται η οικονομία ως προς τον χώρο. Οι σημερινές σειρές συρομένων κουφωμάτων είναι προσαρμοσμένες στις απαιτήσεις της αγοράς και προσφέρουν όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη λειτουργικότητα. Χρειάζονται λιγότερο χώρο για να λειτουργήσουν και δέχονται τζάμι (υαλοστάσιο), σήτα και πατζούρι ή ρολό εξωτερικά. Μπορούν να είναι χωνευτά στον τοίχο (προσφέροντας όλο το άνοιγμα) και εξωτερικά στον τοίχο. Μπορούν ακόμη να είναι δίφυλλα που ενώνονται στο κέντρο του ανοίγματος, ή επάλληλα που κινούνται το ένα δίπλα στο άλλο και πολύφυλλα με ανάλογη λειτουργία.

Ανοιγόμενα

Προσφέρουν αποτελεσματική μόνωση, μεγαλύτερη ασφάλεια, πολλούς τύπους και σχέδια και δέχονται τζάμι (υαλοστάσιο) και πατζούρι ή ρολό εξωτερικά. Προσφέρουν όλο το άνοιγμα, αλλά χρειάζονται χώρο λειτουργίας στο εσωτερικό του χώρου όπου είναι τοποθετημένα. Τα ανοιγόμενα κουφώματα καταλαμβάνουν σήμερα μεγάλο μέρος στην αγορά και τοποθετούνται κυρίως σε μονοκατοικίες και σε ειδικά κτίρια. Ακόμη τοποθετούνται σε αντικαταστάσεις παλαιών ξύλινων κουφωμάτων. Υπάρχουν σειρές απλές και θερμομονωτικές για περιοχές όπου εκεί απαιτείται η τοποθέτησή τους. Ασφαλώς από οικονομικής άποψης είναι ακριβότερα από τα συρόμενα, έχουν όμως την δυνατότητα και προσφέρουν απεριόριστες εφαρμογές και σωστές λύσεις σε κάθε περίπτωση, δέχονται δε πολλά αξεσουάρ και μηχανισμούς καλύπτοντας κάθε ιδιαίτερη απαίτηση.

Κουρμπαριστά – Τοξωτά

Τοποθετούνται με κάποιο σχετικό μέτρο, χωρίς να καλύπτουν κάποια ιδιαίτερη λειτουργική απαίτηση, εκτός του ότι έχουν μία σημαντική πιστεύουμε συμβολή στην αισθητική του κτιρίου. Επειδή όμως για την κατασκευή τους απαιτούνται ειδικά μηχανήματα (κουρμπαδώροι) αλλά και ειδικές γνώσεις, θα πρέπει να επιλεγεί – όταν φθάσει η ώρα παραγγελίας τους – ο κατάλληλος κατασκευαστής, για τον οποίο θα επιβεβαιωθείτε ότι θα έχει την κατάλληλη υποδομή, αλλά και πείρα. Πάντως σήμερα, πολλοί κατασκευαστές αναλαμβάνουν μεν την τοποθέτηση και την ευθύνη καλής λειτουργίας τοξωτών κουφωμάτων, την κατασκευή τους όμως την αναθέτουν σε εξειδικευμένες εταιρίες, που έχουν και τον κατάλληλο εξοπλισμό.

Σταθερά

Αρκετές φορές, θέλοντας να προσφέρουμε μεγαλύτερη θέα και καλύτερη φωτεινότητα σε έναν χώρο, καταφεύγουμε στη λύση μίας σταθερής τζαμαρίας. Ακόμη, ένα σταθερό χώρισμα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αν θέλουμε να χωρίσουμε μόνιμα ή για ειδικές περιπτώσεις έναν μεγάλο χώρο, μία αίθουσα, ένα κατάστημα κ.λ.π. Τα σταθερά χωρίσματα μπορούν να καλύψουν απεριόριστες ανάγκες, τοποθετούνται εύκολα και γρήγορα και είναι πολύ πρακτικά. Χρησιμοποιούνται σε προσόψεις, φεγγίτες, τζαμαρίες, κιόσκια, χωρίσματα κ.α.

Ειδικές κατασκευές

Πολλές φορές απαιτούνται ορισμένες ειδικές κατασκευές – αίθρια, ηλιακές κατασκευές – για την κάλυψη ορισμένων μεν βασικών αναγκών διαβίωσης, αλλά και για να δώσουν μεγαλύτερες ανέσεις διαμονής σε ένα συγκεκριμένο χώρο. Οι σημερινές τεχνολογικές εξελίξεις στα συστήματα αλουμινίου, επιτρέπουν στον σύγχρονο αρχιτέκτονα ή μελετητή, να δημιουργήσει μεγαλύτερα φωτεινά ανοίγματα στη κατοικία, με την σιγουριά ότι μπορεί να επιτύχει αντοχή, στεγανότητα, θερμομόνωση, λειτουργικότητα, αλλά και σύγχρονη αισθητική. Έτσι, το φαινόμενο των μεγάλων φωτεινών ανοιγμάτων στη σύγχρονη αρχιτεκτονική της κατοικίας, έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις όχι μόνο στις Νότιες Ευρωπαϊκές χώρες, όπου το κλίμα είναι ευνοϊκό, αλλά και στις Βόρειες Ευρωπαϊκές χώρες όπου οι συνθήκες είναι πιο δύσκολες. Στις Βόρειες Ευρωπαϊκές χώρες η προσπάθεια είναι να εκμεταλλευτούν τον λιγοστό ήλιο και το φως και να το «φέρουν» μέσα στο σπίτι. Για να γίνει αυτό, η κατασκευή πρέπει να καλύπτει όλες τις προδιαγραφές μόνωσης, λειτουργικότητας και προπαντός στεγάνωσης κι έτσι μόνο οι εταιρίες αλουμινίου που έχουν αξιόπιστα συστήματα, είναι σε θέση να εξυπηρετήσουν αυτές τις αρχιτεκτονικές εφαρμογές.

Ρολά – παντζούρια

Ιδιαίτερη πρόνοια θα πρέπει να ληφθεί και για τον τύπο των ρολών και πατζουριών. Μάλιστα αν επιλεγούν επικαθήμενα ρολά – κάτι το οποίο τα τελευταία χρόνια συνηθίζεται πολύ – αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη από την αρχή των κτισιμάτων. Τα ρολά διακρίνονται σε σταθερά (φυλλαράκια) – κυρίως από προφίλ – που χρησιμοποιούνται στα πατζούρια συρομένων και ανοιγομένων κουφωμάτων έχοντας αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τα πλαστικά ρολά και σε τυλιγόμενα (επικαθήμενα), τα οποία είναι κατασκευασμένα από διαμορφωμένη ταινία αλουμινίου με «πλήρωση» πολυουρεθάνης. Τα δεύτερα, την τελευταία 5ετία χρησιμοποιούνται ευρέως και με συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό, ενώ προτιμούνται και σε παλιές κατοικίες και σε διαμερίσματα σε περιπτώσεις αντικατάστασης των παλαιών ξύλινων ρολών, αφού κυκλοφορούν και σε διάφορα χρώματα απομίμησης ξύλου. Με την προσθήκη των κατάλληλων μηχανισμών, η κίνηση των ρολών γίνεται και ηλεκτρική και τηλεχειριζόμενη.

Σε μεγάλα ανοίγματα (καταστήματα, χώροι γκαράζ), ή και για λόγους επιπρόσθετης ασφάλειας, χρησιμοποιούνται τυλιγόμενα σε άξονα ρολά το φυλλαράκι των οποίων είναι από προφίλ αλουμινίου ενισχυμένης διατομής. Στις περιπτώσεις αυτές και για να μην υπάρξει στο μέλλον πρόβλημα λειτουργίας, θα πρέπει να απαιτείται η εγκατάσταση ισχυρού και αξιόπιστου ηλεκτρικού μοτέρ.

Διαστάσεις ανοιγμάτων

Αφού έχετε καταλήξει στον τύπο των κουφωμάτων που θα χρησιμοποιήσετε, θα πρέπει – πάντα σε συνεργασία με τον μηχανικό σας – να καθορίσετε και τις διαστάσεις των απαιτούμενων ανοιγμάτων που θα ληφθούν υπόψη κατά την διάρκεια των χτισιμάτων. Με τον όρο «άνοιγμα», εννοούμε το χώρο που θα τοποθετηθεί το κούφωμα και οι διαστάσεις προτείνονται χωρίς να έχει γίνει η διαμόρφωση και η τοποθέτηση των μαρμάρων (κατωκασίων).

α) Ύψος: Εδώ, επειδή παρουσιάζονται τα περισσότερα προβλήματα, θα πρέπει να δοθεί πολύ προσοχή. Για να μην γίνουν τα κουφώματα «κοντά» θα πρέπει το ελάχιστο ύψος στην κατασκευή να είναι:

• Κουφώματα με ρολά: για παράθυρα 140 εκατοστά, για πόρτες 240 εκατοστά.
• Κουφώματα με παντζούρια: για παράθυρα 135 εκατοστά, για πόρτες 230 εκατοστά.
• Κουφώματα τοξωτά: για παράθυρα 145 εκατοστά, για πόρτες 265 εκατοστά.

β) Πλάτος: Σαν ελάχιστες διαστάσεις για το πλάτος των κουφωμάτων προτείνονται:

• Πόρτες ανοιγόμενες: μονόφυλλες 80 εκατοστά, δίφυλλες 130 εκατοστά.
• Πόρτες συρόμενες χωνευτές στο τοίχο: μονόφυλλες 100 εκατοστά, δίφυλλες 140 εκατοστά.
• Πόρτες επάλληλες: 150 εκατοστά.
• Παράθυρα ανοιγόμενα: μονόφυλλα 60 εκατοστά, δίφυλλα 125 εκατοστά.
• Παράθυρα συρόμενα χωνευτά: μονόφυλλα 90 εκατοστά, δίφυλλα 130 εκατοστά.
• Παράθυρα επάλληλα: 135 εκατοστά.
• Κεντρική είσοδος: 100 εκατοστά, ή 140 εκατοστά αν επιθυμείτε δίπλα της να υπάρχει σταθερό.

Θα πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα το πλάτος των ανοιγμάτων, όταν πρόκειται για ανοιγόμενα κουφώματα. Αν επιλέξετε διαστάσεις μεγαλύτερες από τις προτεινόμενες για να έχετε περισσότερο φως στον χώρο σας, αυτό ίσως σας δημιουργήσει προβλήματα λειτουργικότητας και χρηστικότητας των φύλλων των κουφωμάτων κατά το άνοιγμά τους. Το πρόβλημα αυτό φυσικά δεν εμφανίζεται στα συρόμενα κουφώματα.

Αν επιλέξετε συρόμενα χωνευτά στον τοίχο κουφώματα, θα πρέπει να συνεννοηθείτε με τον κατασκευαστή του κουφώματος για τον χώρο που θα αφήσει ο χτίστης και οποίος ποικίλει από 12-17 εκατοστά, αναλόγως αν θα χρησιμοποιήσετε αντικωνωπική προστασία ή όχι.